Unawezaje kueleza amani hiyo ambayo utu unaitafuta ipo katika Uislamu?

Dear Brother / Sister,

Katika kitabu chake Dhana za Baada ya Mambo ya Sasa, Prof. Dr. Ibrahim Ozdemir anaeleza kwa kifupi kuhusu matendo ya Kiislamu chini ya anwani ya undugu wa Kiislamu pamoja na Utu. Ninakuachieni hakikisho hili muhimu. Ni amani, ndiyo inayotafutwa na utu katika Islam?

Kwa mujibu wa Quran, mwanadamu ni kiumbe bora zaidi kuliko vyote. Yeye ni Khalifa (kiongozi wa umma wa Waislamu) wa Allah (swt) ardhini. Kwa sababu ya hilo, imeambatanishwa umuhimu mkubwa kwake na amepewa heshima. Kuua asiye na hatia kunazingatiwa kuwa ni kuwaua watu wote.

Mtume Muhammad (s.a.w) aliyaheshimu mazishi ya wasio-Waislamu, kwa hiyo hilo lilisisitiza jinsi kulivyo na umuhimu mkubwa wa kuwa mwanadamu kuliko kuwa katika dini yoyote. Dhana hii ina fungu kubwa kwa Waislamu kuwastahamilia watu wengine wa dini tofauti na kuwa na desturi ya kujadiliana nao.

Kwa upande mwingine, kwakuwa dhana ya Kiislamu kuhusu dini zingine inategemea hukumu za Quran, kamwe hawajawashurutisha watu kubadili dini chini ya kuyumba kwao. Inapaswa ionekane kuwa ni tokeo la kiasili la kanuni (la Quran), Hakuna kulazimishana katika dini. (Baqarah Surah, 2:256)

Hapo, watu waliokuwa katika eneo lililopigwa vita kamwe hawakukumbana na ushurutishaji, mbali na sharti la kulipa kodi maalumu (jizya); wameachwa huru kuchagua imani yao.

Baadhi ya kauli za Mitume (s.a.w) zimeleta nuru kuhusu suala la watawala wa Kiislamu. Nazo ni;

“Mwenye kuwadhuru raia Wasio-Waislamu raia katika dola ya Kiislamu ananidhuru mimi, na anayenidhuru mimi anamuudhi Allah." (Sahih Bukhari, Hadith)

"Mwenye kuwadhuru raia Wasio-Waislamu katika dola ya Kiislamu, mimi ni adui yake, na nitakuwa adui yake katika Siku ya Kiama." (Bukhari)

Kulazimishwa katika dini kulikatazwa tangu siku ya kwanza ya Uislamu kwa sababu tu ni kinyume na msingi wa dini. Imeelezwa waziwazi katika Quran Tukufu kuwa mpango wa Mtume Muhammad ni kufikisha maagizo ya Allah na uongofu na si kuwashurutisha kuwa Waislamu.

Utendaji wa Mtume Muhammad (s.a.w) kwa hakika umefanyika kulingana na kanuni za Quran. Kama inavyoeleweka, Mtume Muhammad (s.a.w) alianza kuishi pamoja na Wayahudi baada ya kuhama kutoka Makka kwenda Madina. Mtume (s.a.w) aliacha waraka (hati) ulioandikwa kuhusu mahusiano yake na Wayahudi. Mkusanyiko wa sheria zilizopangwa katika mfumo maalumu, ambazo Mtume Muhammad (s.a.w) aliziweka pamoja na vipaumbele vya kiraia vya Madina zinapaswa zikubalike kuwa ni katiba ya kwanza ya kimaandishi ambayo haikuwahi kufanywa hapo kabla na dola tawala.

Katika katiba hii ya kimaandishi, yenye ibara hamsini ilieleza kuwa Wayahudi wanaweza kuendelea na dini yao. Kwa kueleza hayo, Wayahudi na marafiki zao walikuwa wamepewa uhuru wa kidini.

Eneo la Najran lilikuwa katika upande wa kusini mwa Makka, palikuwa ndio kitovu cha Ukristo. Mtume Muhammad (s.a.w) pamoja na mkataba maarufu aliowekeana pamoja na Wakristo wa Najran aliwaekea uhuru wa kidini kujitawala. Juu ya hayo, haki za kinga ya maradhi ilitolewa kwa madhabahu yao na kwa viongozi wao wa kidini.

Kanuni hizi za msingi zilizoelezwa kwa uangalifu katika Quran na Sunnah (Vitendo adhimu vya Mitume), baadaye zikatumiwa na watawala wa Kiislamu. Kwa muktadha huu maagizo ya Abu Bakr (as) [Halifa wa kwanza (kiongozi wa umma wa Waislamu)] baada ya kifo cha Mtume Muhammad (s.a.w) aliyowapa makamanda wake watendaji na mkataba alioweka Omar (as) wakati wa ushindi wa Jerusalem unaakisi mtazamo huo huo. Juu ya hayo, Abu Bakr katika maagizo yake kwa mmoja wa makamanda wake, msikate mitende, miti yenye matunda, na msiue wanyama kama kondoo, ngamia, na mbuzi isipokuwa [mkimhitaji] kwa ajili ya chakula, kwa kuyapa umuhimu maskani ya kiasili hata katika nyakati za vita.

Maswali juu ya Uislamu